Osmanlı’da yenileşme hareketleri
____________________________________________________________________Osmanlı’da yenileşme hareketleri:
SENED-İ İTTİFAK (1808)
Yöneten: II. MAHMUT
Sebepleri:
- Ayanların haklarını yasal güvence altına almak.
- Ayanların idareye ve padişaha karşı hareketlerini kısıtlamak.
- Ayanları devlet kontrolü altına almak.
Padişah ile ayanlar arasındaki sözleşme.
Özellikleri:
- Padişahın yetkileri ilk kez
kısıtlandı. - ilk kez kanun üstünlüğüne
geçiş. - Demokratikleşme yolunda ilk
adım. - Anayasal belge değildir.
- Ayanlar resmiyet kazanmıştır.
- Ayanlar, padişahın otoritesini kabul etmiştir.
- Ayanların devletin yanında yer alması sağlanıştır.
TANZİMAT FERMANI (1839)
Yöneten: ABDÜLMECİT
Sebepleri:
- Osmanlı’ yıkılmaktan kurtarmak.
- Azınlıkların ayrılıkçı hareketlerini engellemek.
- Osmanlı’nın iç işlerine karışılmasını engellemek.
- Mısır isyanında, Avrupa’nın desteğini almak.
Tüm Osmanlı halkıyla ilgili (OSMANCILIK)
Özellikleri:
- Halkın İsteği yok.
- Kanun üstünlüğü var.
- Batı etkisi var.
- Anayasal ilk belge (Ancak
anayasa değildir.) - İnsan Haklarıyla ilgili ilk belde.
- Padişahın yetkisi kısıtlandı.
- İlk kez Osmanlı halkı arasında eşitlik ön görüldü.
Sonuç: Avrupa, Osmanlının iç işlerine karışmaya devam etti. Azınlık isyanları devam etti.
ISLAHAT FERMANI (1856)
Yöneten: ABDÜLMECİT
Sebepleri:
- Osmanlı’ yı yıkılmaktan kurtarmak.
- Azınlıkların ayrılıkçı hareketlerini engellemek.
- Osmanlı’nın iç işlerine karışılmasını engellemek Paris Barış Konferansı’nda Avrupa’nın baskısı.
Sadece Gayrimüslimlerle (Azınlıklarla) ilgili (OSMANCILIK)
Özellikleri:
- Halkın isteği yok.
- Kanun üstünlüğü.
- Batı baskısı var.
- Anayasal belge.
- Padişahın yetkisi kısıtlandı.
- Osmanlı halkı arasında eşitlik ön görüldü.
Sonuç:
- Avrupa, Osmanlının iç işlerine daha fazla karışmaya devam etti.
- Azınlık isyanları artarak devam etti.
- Eşitlik sağlanmaya çalışıldıysa da iki tarafın gözünde bu eşitlik sağlanamadı.
- Devletin dağılması hızlandı.
l. MEŞRUTİYET (1876)
Yöneten: Genç Osmanlılar II. ABDÜLHAMİT
Sebepleri:
- Daha demokratik bir rejim ile Osmanlı’ yi yıkılmaktan kurtarmak.
- Azınlıkların ayrılıkçı hareketlerini engellemek.
- Osmanlı’nın iç işlerine karışılmasını engellemek.
- 1876 istanbul (Tersane) Konferansı’nda Avrupalıları etkilemek.
Tüm Osmanlı halkıyla ilgili (OSMANCILIK)
Özellikleri:
- Halkın isteği yok.
- Aydın hareketi.
- Kanun üstünlüğü.
- Batı etkisi var.
- Kanun-i Esasi, İlk Osmanlı Anayasası.
- Anayasalı devlet düzenine ilk kez geçiş.
- Padişahın yetkisi ilk defa halkın temsil edildiği meclis ile kısıtlandı.
- Ancak bazı maddelerde padişahın otoritesi korunur.
- Halk ilk kez yönetimde söz sahibi.
- İlk kez yönetim şekli değişti.
- Mutlakıyete indirilmiş ilk darbe.
- ilk kez meclis (Parlamento) açıldı.
Sonuç:
- II. Abdülhamit, Osmanlı-Rus savaşı bahanesiyle meclisi feshedip meşrutiyeti
kaldırdı. - İstibdat dönemi başladı.
- II. Abdülhamit İslamcılık (Panislamizim) düşüncesini savunmaya başladı.
- Halifeliği siyasi güç olarak kullanmaya başladı.
- İstibdat devrinde Tunus, Kıbrıs, Mısır kaybedildi.
II. MEŞRUTİYET (1808)
Yöneten: İttihat ve Terraki II. ABDÜLHAMİT
Sebepleri:
- Osmanlı’yı yıkılmaktan kurtarmak.
- Azınlıkların ayrılıkçı hareketlerini engellemek.
- Osmanlı’nın iç işlerine karışılmasını engellemek.
- Reval görüşmelerinin etkisi.
Tüm Osmanlı halkıyla ilgili (OSMANCILIK)
Özellikleri:
- Halkın isteği yok.
- Aydın hareketi.
- Kanun üstünlüğü.
- Batı etkisi var.
- Kanun-ı Esasi, tekrar yürürlüğe girdi.
- İlk kez çok partili yaşam başladı.
- 31 Mart Olayından sonra padişahın yetkileri daha da
kısıtlandı.
Sonuç:
- Bulgaristan bağımsızlığını ilan etti.
- Girit, Yunanistan’a bağlandığını açıkladı.
- Avusturya -Macaristan Bosna-Hersek’ i işgal etti.
- 31 Mart Olayı (Demokrasiye, millet egemenliğine karşı ilk ayaklanma)
Yazan: emine, 30 Aralık 2009 @ 6:14 pm
çoooook güzel bir site ödevler içinde harika