Gözden diyabetlilerde ampütasyon riski belirleme mümkün olabilecek

____________________________________________________________________

Hani insanın gözünün içine bakıp başka bir şey sormadan sahip olduğu hastalıkları sayan doktor efsaneleri vardırya. ( Bkz. Gözler yalan söylemez. ) Bir tane daha eklenme ihtimali var.

Diyabetlilerin %50 kadarında sinirlerin zarar görmesi durumu varmış. Aşırı durumlarda da bu bir vücut orgranının ya da bölümündeki duyunun tamamının kaybedilmesine sebep olabiliyormuş. Bu da bu organ artık bir yükten başka bir göreve sahip değil gibi bir şey olabiliyor ve ampütasyon gerektirebiliyor. Ampütasyon bir vücut bölümünün cerrahi yollarla kesilmesi. Yani kol, göğüs vs. bir parçanın vücuttan ayrılması.

Diyabet, yani ÅŸeker hastalığı, beyin ve omurilik dışındaki sinir sistemine zarar verebiliyormuÅŸ. Avustralya, Brisbane’deki Queensland University of Technology’den Nathan Efron’a göre ÅŸeker hastalığı korneada da bir iz bırakıyor. Sinirleri zarar görmüş diyabetlilerin kornealarında daha az sinir lifi bulunuyor ve bulunanlar da saÄŸlıklı kiÅŸilerinkilerden daha kısa oluyor. Bu gerçekten doÄŸru bir ÅŸekilde kullanılırsa ampütasyon riskinin önceden belirlenmesini saÄŸlayabilir.

Diyabetlilerde yüksek glukoz miktarı kanın akışkanlığını azaltıp kol ve bacaklara akışını azalttığından bu bölgelerdeki sinirler zarar görebiliyormuÅŸ. Efron’a göre bu sinir liflerinin oksijene aç kalması demek. Öncelerde diyabetin sadece çevresel sinir sisteminde etkisi olduÄŸu düşünülüyormuÅŸ. Sonrasında ise kraniyal, yani kafatasındaki sinirlerde de etkisi olabileceÄŸi bulunmuÅŸ.

Efron’un takımı bu keÅŸfe dayanan klinik testler hazırlamış. Takım üyesi Manchester Ãœniversitesi’nden Rayaz Malik, diyabetlilerden alınan kornea görüntülerini deÄŸiÅŸken sinir hasarına göre karşılaÅŸtıran bir yazılım geliÅŸtirmiÅŸ. Yazılım ÅŸu an birkaç hastanede deneniyormuÅŸ. EÄŸer baÅŸarılı olursa, ve önceden kullanılan doÄŸruluÄŸu kanıtlanmış yöntemlerle de uyumlu sonuçlar üretirse kullanımı daha artacak.

Göze bakıp baÅŸka yerleri anlayan doktorlar gibi olacak ama Melbourne Ãœniversitesi’nden Hugh Taylor’a göre güçlü mikroskopların kullanımı ile, “gözler vücudun saÄŸlığına bakabileceÄŸiniz fantastik pencereler” olarak kullanılabilirmiÅŸ. Yahu bizim saÄŸlık ocağı doktorları yıllardır yapıyor bunu, hem de mikroskopsuz. Gözüne bakıyor, kalp hastası olduÄŸunu anlıyor mesela.