Opera 11 Alpha ve eklenti desteÄŸi
____________________________________________________________________Opera 11 sürümü ile Firefox ve Chrome benzeri bir eklenti desteği sağlayacak. Opera 11 Alpha sürümü de deneme amaçlı yayınlandı yakın zamanda. Bu Opera 11 Alpha eklenti desteği sunuyor, tabi Alpha düzeyde. Yani bu önce beta olacak sonra RC olacak da, yayınlanacak. 🙂 Eklenti sistemini test etmemiz için de farklı konulardan toplam 14 tane örnek ve olukça basit eklenti hizmete girmiş durumda. Tabi Alpha düzeyde. 😀
Åžimdi aklımı karıştıran bir ÅŸey var. Eklenti diye İngilizce’si plugin olan AÄŸ gezginine çeÅŸitli ortam ve kod biçimlerine desteÄŸi saÄŸlayan *.dll dosyaları akla geliyor. Mozilla bunlar dışındaki geliÅŸtirme öğelerine ise extension diyordu. Yani AÄŸ gezgininin özelliklerini geniÅŸlettiÄŸine, arttırdığına iÅŸaret ediyor. Opera da extensions olarak kullanıyor bunları. Bu baÄŸlamda bunlara Türkçe hala eklenti mi demeli, yoksa zenginleÅŸtirici, geliÅŸtirici, geliÅŸtirgeç gibi isimler mi vermeli bilemedim. Her türlüsü biraz tuhaf duruyor. Addon için eklenti oldukça uygun olabilir geliyor mantığa, ama o zaman plugin için farklı bir ÅŸey demeli. 🙂 TDK buraya el atsın!
Opera’nın bu zenginleÅŸtiricileri (!) ÅŸimdilik çok hamlar. Araç çubuÄŸunda kendilerine yer ediniyorlar ve tıklayınca kendilerine ait bir pencerede açılıyorlar ve orada gereken ayar vs. ÅŸeyleri yapıyor ya da özelliklerini kullanabiliyoruz.
Her birinin araç çubuğunda bir simgesi oluyor ve bu simgeyi farklı yerlere sürüklemek mümkünmüş sanırım, ya da sadece eklenti alanını sürüklemek. Tam olarak teker teker simgeleri sürüklemeyi başaramadım çünkü.
Eklentiler Menu > Extensions > Manage Extensions yolundan yönetilebiliyor. Yeni eklenti edinmek için de Get Extensions yoluna devam etmelisiniz. Get Extensions sizi Opera’nın eklenti deposuna götürecek (https://addons.labs.opera.com/addons/extensions/). Buradan dolaşım ve arama menülerinden istediÄŸiniz eklentinin sayfasına gidip oradan Install butonuna tıklayarak kurulumunu saÄŸlayabileceksiniz.
Kurulan eklentiler araç çubuğunda yerlerini alıyor. Kapatmak için simgesinin üzerine sağ tıklayıp Disable yapabiliyor ya da yukarıdaki Manage Extensions yolundan giderek Disable komutunu kullanabiliyorsunuz. Eklentiyi tamamen silmek için ise önceki yöntemlerle aynı şekilde sadece Uninstall seçeneğini kullanıyorsunuz.
Aşağıda miniFeed adında basit bir Facebook eklentisi var. Temel bazı Facebook özelliklerine erişim sağlıyor bu eklenti. Üst köşede eklentilerin simgeleri var, tıklayınca alta bir pencere gibi alan açılıyor mesela.

Opera 11 Facebook extension miniFeed
Åžimdilik bu eklentiler ne kadar yetenekli, ne kadar geniÅŸ tam olarak sengin bir fikir veren bir eklenti yok. Ama zamanla olacaktır sanıyorum. 🙂 Bunlar peki Opera’nın baÅŸarısını ve pazar payını arttırır mı? ÇeÅŸitli forumlara baktığımızda eklenti özelliÄŸi çıktığı gibi Firefox’u bırakıp Opera’ya geçeceÄŸini söyleyen yorumlar olduÄŸu gibi, eklenti özelliÄŸi çıktığı gibi stabilitesinin azalacağını düşünüp Opera’yı bırakacağını söyleyenler de var. Yani sonuç biraz Opera’nın eklenti olayını uygulamaya entegre etmedeki baÅŸarısı ve sonuçta ortaya çıkacak ürünün performans ve stabilitesine baÄŸlı. Yine çok fazla pazar payı elde edeceÄŸini sanmıyorum ama bir miktar yükselecektir belki. En azından biri tez elden bir Alexa araç çubuÄŸu yazmalı ki daha fazla zaman kaybetmesin Opera’ya geçmek için eklentiyi bekleyenler. 🙂
Ha bir de devamında zamanla bu eklentilerin mobil sürümler ve diÄŸer platformlara da yayılmalarını bekleyebileceÄŸiz…

Opera 11 Alpha görüntüsü
Opera 11 Alpha eklenti dışı durumu olarak muhtemelen pek çok hata veya deÄŸiÅŸmesi gereken/gerekecek ÅŸey ile doludur. Gerçi 5 saatlik bir denemede neredeyse hiç sorun yaÅŸamadım. Önceleri Alpha sürüm çok kullanmadan göçerdi falan Opera 10’da. Bunda öyle bir durum yok. Hatta Opera 10 üzerine bile kurabilirim, gayet stabil hani de tehlikeye atmak istemiyorum; beta problemli olur belki. 😀