Toshiba Portégé G500

____________________________________________________________________

Toshiba Portégé G500, Toshiba’nın ilk akıllı telefonu, cihaz Windows Mobile 5 işletim sistemine sahip. Dokunmatik ekranlı olmadığı için cep bilgisayarı yani PocketPC değil, akıllı telefon yani Smartphone. Bu zamanda hala İnternet’te ilgili aramalara rastladığım için hakkında birşeyler yazmak istedim. Cihazın özelliklerinden bahsedip tecrübelerimi yazacağım.

Cihazın teknik özellikleri şöyle:

• Genel
• 2G GSM 900 / 1800 / 1900
• 3G HSDPA 850 / 1900 / 2100

• Boyutlar
• Ölçüler 96 x 49 x 22.9 mm
• Ağırlık 135 g

• Ekran
• TFT, 65.000 renk
• Çözünürlük 240 x 320 piksel, 2.3 inç

• Ses
• Uyarı türleri Titreşim, polifonik, MP3 zil sesleri

• Hafıza
• Telefon defteri Teoride sınırsız kişi
• Konuşma istatistikleri teoride sınırsız
• Dahili 64 MB
• Harici hafıza kartı miniSD maks 2 GB. (Sürücü yükleme ile SDHC destekliyor)

• Veri
• GPRS Sınıf 10 (4+1/3+2 slots), 32 – 48 kbps
• HSCSD Yok
• EDGE Var
• 3G HSDPA, 3.6 Mbps
• WLAN Wi-Fi 802.11b/g, VoIP over WLAN
• Bluetooth v2.0, A2DP
• Kızılötesi Yok
• USB v1.1 miniUSB

• Kamera
• Birincil (arka) 2 MP, 1600×1200 piksel
• Video Evet
• İkincil, (ön) VGA video görüşme kamerası

• Özellikler
• İşletim sistemi Microsoft Windows Mobile 5.0 (Kolayca WM 6.1’e yükseltilebiliyor)
• CPU(MİB) 32-bit Intel XScale PXA270 416 MHz (Bazı yerlerde satın alma sebebiyle Marvell diye geçiyor, ancak Intel zamanı bir işlemci)
• Mesajlaşma SMS, EMS, MMS, Email
• İnternet Gezgini WAP 2.0/xHTML, HTML (Opera 8.6)
• GPS Yok
• Java MIDP 2.0 (MIDP 2.1 emülatörler de bulunabiliyor veya satın alınabiliyor)

– Parmakizi sensörü
– Pocket Office (Word, Excel, PowerPoint vs. dosyalar için)
– Windows Media Player 10
– T9

• Pil
• Standard, Li-Ion
• Stand-by 240 saat kadar
• Konuşma süresi 4 saate kadar

Gelelim deneyimler ve fikirlere. 🙂 İyi ve kötü yanlar karışık olabilir. 🙂

Cihaz genel olarak Windows Mobile cihazlardan beklenen genel bir iş, e-posta ve biraz da çokluortam cihazı.

Cihazda yüklü gelen işletim sistemi Windows Mobile 5.0 ancak, basit birkaç işlem ile Windows Mobile 6.1 yüklemek mümkün. Hatta Windows Mobile 5.0 kullanmak aptallık bile sayılır. Toshiba ücretsiz bir güncelleme yayınlamış sanırım ancak bu da sadece İngilizce destekliyor. Sonra da bu güncelleme üzerine çeşitli kullanıcılar kendileri farklı ROM denen yazılımlardan oluşturuyor. Türkçe desteği 6.1 sistemlere birkaç işlemle eklenebiliyor.

Uygulama işlemcisi olarak 2004 model ARM v5TE uyumlu Intel Xscale PXA270 işlemciye sahip. İşlemci yüküne göre saat hızını ve voltajını ayarlayabiliyor. İşlemci hızı 106 MHz ile 420 MHz arasında oluyor. İşlemci 32 KB komut önbelleği ve 32 KB veri önbelleğine ve ayrıca 256 KB SRAM belleğe sahip. Ayrıca Wireless MMX (masaüstü bilgisayarlarımızdaki işlemcilerin MMX komut setlerinin taşınabilir uyarlaması) ve Intel SpeedStep (güç yönetimi ile ilgili) teknolojilerini destekliyor. Bir sürücü ile işlemci devamlı 520 MHz hızında çalışacak şekilde ayarlanabiliyor, ancak kullanım süresini kısalttığından gereksiz.

Bir de 3G vs. iletişim işlemleri için sanırım Qualcomm MSM 6280 işlemciye sahip ama bu konuda tam bir bilgim yok, bu işlemcinin varlığından Toshiba’nın Japonca bir G500/900 kaynağında haberim oldu..

Bellek! Cihazda 64 MB RAM var ancak tam olarak benim de bilmediğim teknik sebeplerden (bir miktarı video belleği olarak kullanılabilir veya farklı şeyler için) dolayı sadece 50 MB kadarı kullanıcıya görünebiliyor. Bunun da zaten 30 MB kadarını işletim sistemi doldurduğundan kullanıcıya 20 MB kadar birşey kalıyor. 🙂 Bu da şurada yazdığım gibi kullanıcıya her açıdan yeterli bir bellek miktarı değil. Yani cihazın işletim sistemi aynı anda birden fazla uygulama çalıştırmaya izin verse de bellek yetersizliği nedeniyle bu her uygulamada mümkün değil.

Hız! İşlemci hızı genel olarak çoğu uygulama ve oyunda yeterli. Ancak telefonun ilk açılışta bir dakikaya yakın bir sürede kullanıma hazır olduğunu söyleyeyim. 🙂 Ayrıca e-posta ve veri miktarına göre e-posta istemcisini, mesajları vs. veri tabanı kullanan programların ilk açılışta biraz yavaş olduğunu eklemeliyim. Bu Windows Mobile işletim sistemindeki yavaşlıklar dışında diğer uygulamalarda çok bir kasıntıya rastladığımı söyleyemem.

Kamera! Cihaz fotoğraf ve video çekimi için bir adet arka kameraya ve 3G ile karşılıklı görüşme için de ön kameraya sahip. Kameralar Intel Xscale PXA270 işlemcinin QuickCapture sistemine bağlı CMOS kameralar. QuickCapture Intel’in ek bir kamera donanımı olmadan işlemcinin CMOS sensörüne bağlanmasını sağlıyor ve maksimum 4 MP çözünürlük destekliyor, tabi kameradan dolayı bu cihazda kullanılabilir 2 MP. Aslında bu beni 4 MP bir CMOS kamera bağlasak çalışır mı diye düşündürüyor ama bellek yetersizliği olacaktır diye de aklıma geliyor. 🙂 Arka kamera çok mükemmel olmasa da bence iyi bir kamera. WM cihazlarda kameranın görüntü kalitesini yükseltmek yazımda yazdığım kayıt defteri hilesi ile gayet iyi fotoğraflar elde etmek mümkün. Kamerada zoom, otomatik odaklama, yüz tanıma vs. seçenekler yok. Işık için beş farklı seçenek var ve siyah beyaz, sepya gibi birkaç efekt. Eğer 12 MB boş belleğiniz olmadan fotoğraf çekmek biraz tehlikeli, cihazı yeniden başlatmak zorunda kalabilirsiniz, arka planda çalışan başka uygulama bırakmamaya özen gösterin. Unutmadan, gece çekimleri için arka kısmında bir de bir ışık var. Bu ışık gece fener olarak kullanmaya iyi, ama kamera çekimi için 1 metreden uzak nesnelere pek yaramıyor. Fener olarak kullanmak için de kamerayı başlatmanız gerekmesi de fener amacıyla konulmadığının kanıtı. 🙂

Ayrıca zayıf ışıklı ortamlarda da kameranın fotoğraf çekiminin çok belirsiz olduğu söylenemez.

Fotoğraf çekiminde ışıktan yeterince yararlanmak için görüntünün alınma süresi biraz uzun tutulmuş. Böyle olunca fotoğraf çekimi sırasında cihazı bir beş saniyeliğine kıpırdatmamak en iyisi. Yoksa ne olura şununla cevap verebilirim. 🙂

Ancak video konusunda bu performansı göremiyoruz. Video kaydı 240 x 320 çözünürlükte yani dikey olarak portre modunda yapılıyor. Yatay yapmak istiyorsanız da bunu cihazı yan tutarak video kaydı yapıp bunu bilgisayarda yan çevirerek yapabilirsiniz. Ortalama FPS hızı 9 – 12 FPS kadar ve maksimum veri hızı da 390 kbps kadar. Görüntüdeki hareket oranına göre bazen görüntüde duraksamalar olabiliyor. Ha bir de mikrofon ile ilgili bir problem var o da aşağıda. 🙂

Bu da örnek bir video, ancak cihazın ses biçimi yüklediğim yerde desteklenmediği için sorun olmuş olacak sessiz bir video. Zaten de korkunç bir ses vardı. 🙂

Mikrofon! Cihazın dahili mikrofonu telefon görüşmelerinde benim cihazımda fena sayılmaz ancak şikayet edenler olduğunu da söyleyeyim. Olumsuz bir durum bazen kendi sesinizi de duyuyor olmanız. Telefon görüşmeleri dışında ise mikrofon tam bir problem. Mikrofon sesi çok gürültülü ve cızırtılı kaydediyor. Sesi aşırı biçimde yükseltiyor ki odadaki basit bir duvar saatinin sesini bile kayıtlarda gayet net duyabiliyorsunuz. Bunun olumsuz sonucu da zaten iyi seviyede olan sesler de çok yükseltiliyor ve inanılmaz boğuk, cızırtılı ve gürültülü anlamsız bir ses elde ediyorsunuz. Kulaklığı takıp denediğinizde ise ses telefonun kendi mikrofonuna göre çok daha net ve anlaşılabilir kaydedilebiliyor. Bu sebeple kamera veya diğer ses kayıtlarında kulaklığı kullanmak en iyisi. Bu problemin telefon görüşmelerinde olmamasının nedeni iletişim işlemlerinin Qualcomm MSM 6280 işlemcisi tarafından yerine getirilmesi olabilir (Belki çok atmasyon bir cümle oldu, hakkında çok ayrıntılı bilgim yok, sadece fikrim var), diğer işlemlerde Intel Xscale PXA270 devreye giriyor olabilir, ve bunun da mikrofonla ilgili bağlantılarında bir problem olabilir.

Ses! Telefon zaten Windows Mobile işletim sistemli olarak çokluortam telefonundan çok bir iş telefonu. Bu sebeple bundan yüksek bir ses beklemek doğru değil. O da öyle diyor zaten. 🙂 Cihaz hoparlörü yüksek ses çıkarmaya yaklaşsa da bunu hemen cızırtıya çeviriyor ve keyfi kaçıyor, bu sebeple sesi en yükses seviyesinden cızırtısız çıkacak şekilde biraz azaltmak en iyisi. Bir de bu şekilde yükses sesli iken sanırım ses yükseltme devresinde olan birşeylerden dolayı ses arasıra gidip geliyor. Kulaklık ile ise böyle bir problem yok. Kulaklık çok kaliteli olmasa da oldukça iyi ses veriyor. Ayrıca SRS WOWHD gibi bir programla çok daha iyi ses almak mümkün. Bas, tiz vs. sesler gayet duyulabilir tavda. Kulaklığın mikrofon kısmından kablosunu çıkartarak başka bir cihazdan ses çıkışı almak mümkün. Yalnız burada biraz problemle karşılaştım ki, bazı aygıtlarda bu şekilde kullandığınızda cihazın kendi hoparlörü de çalışıyor, yani yuvadaki uyumsuzluk nedeni ile ses kapanmıyor. Bu Toshiba’nın mı diğerlerinin mi bir suçu bilmem.

USB 1.1! Cihazın USB bağlantısı ActiveSync veya cihazı harici bellek göstererek yapılabiliyor. Cihazın USB girişi kolayca bulunabilen miniUSB girişi, bu sebeple kart okuyucu vs. diğer donanımlarınızın kabloları ile de kullanılabiliyor. USB sürümünün 1.1 olmasından dolayı biraz yavaş olduğunu söylemeli. Okuma hızı en yüksek 700 KB/s ve yazma hızı da 400 KB/s. Zaten video kaydında veri hızının da 390 kbps’de takılmasının sebebi de bu yazma hızının düşüklüğü. Mesela öğrencisiniz ve telefona İnternet kafeden izlemelik bir film atıyorsunuz, filmin hafıza kartına aktarımı bittiğinde filmin ilk 20 dakikasını bilgisayarda da izleyebilirsiniz. 🙂

Hafıza Kartı! Cihaz miniSD hafıza kartlarını destekliyor, ne en büyük ne de en küçük olanları. Standart olarak 2 GB desteği var ancak bir SDHC sürücüsü ile bunu 8 GB ya da 16 GB yapmak mümkün, daha üstünü bilmiyorum. USB ile ilgili yavaşlık burada da etkin, yukarıdaki paragrafta yazdığım okuma ve yazma hızları burada da bu kadar.

WiFi! Genel olarak WiFi özelliği oldukça iş gören bir özellik. En yüksek 700kbit indirme hızlarına ulaşılabiliyor. Yalnız bu cihazı USB üzerinden WiFi adaptörü olarak kullanarak elde ettiğim bir hız. Cihaz üstünde 350 kbps civarı hız elde edebildim. Ancak yüksek yoğunluklu ağlarda oldukça yetersiz kalabiliyor, en basit birşeyi yapmak bile işkence olabiliyor, bunu da belirtmeli. (*İlgili bir yazım: Toshiba Portégé G5oo ile WiFi ağına bağlanmak).

3G! Cihaz 3G desteği sağlıyor ancak hız konusunda ne yapar bilmiyorum. 3G ile 7.2 Mbps hızlar vadedilse de bu cihazda WiFi ile bile ulaştığım en yüksek hız 700 kbit. Yani 3G’de ne kadar performanslı olur bilmem. Ancak WiFi üzerinden deneyimlerimden çok da kötü olacağını sanmıyorum. 🙂

Cihazın bir de parmak izi okuyucusu var. Bunu telefon açılırken sizden parmak izinizi alacak şekilde ayarlayarak güvenlik amacıyla yararlanabilirsiniz, ancak ben bunu yapamadım ama yapan var. 🙂 Bir de bunu menüler arasında dolaşmak için vs. de kullanabilirsiniz ama gerek var mı bilmem. Zaten bir süre kullanmayınca devreden çıkıyor gibi birşey oluyor, telefonu yeniden başlatmadan kullanamıyorsunuz.

Ekran çoğu zaman yeterli parlaklıkta ama direk güneş ışığında okunmaz olabiliyor. Tabi kullandığınız temalar da önemli, direk güneş ışığı dışında ekranla ilgili pek problem söyleyemem. 240 x 320 çözünürlükte ve 65,536 renk destekli. Renk sayısı biraz düşük gelebilir ama WM sistemli telefonlar için bu normal sayılır, yeni üretilen çoğu telefonda bile hala renk sayısı bu, işlemcinin çok fazla sayıda renkle uğraşması sevilmez pek. Ancak bunun kullanımda farkedilebilir bir dezavantaj yaratmadığını söyleyeyim. Hatta çoğu resmi bilgisayardan daha iyi, canlı ve renkli gösterdiğini söyleyebilirim. Ekran olarak sanırım şunu kullanıyor (Kayıt defterinde yazan bu ama o girdi kullanılmıyorsa da bilmem).

Tuş takımı bildiğiniz standart telefonlarda bulunandan. Tuşlar çok küçük falan değil, yeterli boyutta.

Kızaklı telefonun kızak kısmı biraz oynak birşey, böyle çok sağlam birşey hissi vermiyor ama aylardır sorunsuz kullanıyorum, daha ne olsun.

Ofis olarak da şu an kullandığım WM 6.1’de Word, PowerPoint ve Excel’in taşınabilir sürümleri var. Bunlarla PowerPoint dışında destekledikleri biçimlerdeki dosyaları düzenleyebiliyorsunuz. Yeni dosya oluşturmak biraz zor ama bunu Modaco DoNew programı ile kolayca halledebilirsiniz. Bu program hazır dosyalardan boş şablonlar içeriyor ve cihazdaki MSOffice programlarının bunlarla açılmasını sağlıyor.

Ortam oynatma! Telefonda Windows Media Player 10 yüklü ve MP3, AAC, RM, WMV, WMA gibi biçimleri destekliyor ama TCPMP veya paraya kıyarsanız CorePlayer kullanıp her biçime destek almanız en iyisi. İşlemcinin WMMX desteğinin kullanıldığı alanlardan biri de video oynatma. Telefonda şu Matrix fragmanı ile bir performans testi de yaptım, sonuçları şöyle:

Ortalama hız 272.42%
Video çerçeveleri 3635
Ses örnekleri 6730926
Veri miktarı 12020 KB

Test süresi 0:55.596
Test çerçeve oranı 65.38
Test ses örnek oranı 121073
Test veri hızı 1.8 Mbit/s

Orijinal süre 2:31.459
Orijinal çerçeve oranı 24.00
Orijinal ses örnek oranı 44100
Orijinal veri hızı 650 kbit/s

TCPMP veya ücretli CorePlayer gibi programlarla 1000 piksel çözünürlükten düşük videoları oynatmak mümkün. Daha yüksekler için de biçimini WMV vs. olarak değiştirerek Windows Media Player kullanılabilir ama onun performansını test etmedim.

Java! Cihazda Esmertec Jbed, Jblend gibi MIDP 2.0 veya 2.1 Java sanal makineleri kullanılabiliyor. Oyunlarda vs. performansın gayet iyi olduğunu söylemeliyim.

Isınma! Telefon 10 dakikayı geçen sürelerde konuşma veya oyun oynama sonrası ciddi bir şekilde ısınıyor. Özellikle batarya kısmı elinizi yakıyor ki, oyun oynarken telefonu elinizde tutmak istemiyorsunuz. 🙂 Bunun nedeni tam olarak ne bilmiyorum ama içindeki Intel Xscale PXA270 işlemciden şüpheleniyorum. (Intel Inside) 🙂

Batarya. Cihazda 1200 mAh pil var ancak daha güçlü bir pil bulsam alırım. Gitmiyor diye değil, cihaz devamlı elimde olduğumdan çok kullanıyorum ve dolayısıyla şarj çok gidemiyor. Normalde her gün şarj ediyorum. Ancak fazla kurcalamadığım zamanlarda bir günde pilin doluluk oranının %100’den %95’e indiğine şahit oldum. WiFi gibi özellikler de şarjın düşmanlarından, onu da unutmamalı. Bir de son not; cihaz bilgisayara bağlı iken USB bağlantısı üzerinden şarj olabiliyor, ancak bu şekilde şarjı daha az gidiyor. Daha yüksek voltaj versem de durum aynı, sanırım şarj cihazı akımı USB kablosunun +5 v girişinden farklı bir yere daha veriyor ki onunla şarj daha kısa sürede ve doyurucu oluyor. Kendim USB girişine 6.1 volt vererek saatlerce sürede şarj edemiyorum.

USB OTG ve HOST! Intel Xscale PXA270 USB OTG ve HOST özelliklerini destekliyor ama bu cihazla bildiğim kadarıyla Toshiba Portégé G900 gibi USB üzerinden kart okuyucu, parmak bellek, harici disk gibi farklı aygıtlar bağlamak mümkün değil.

Şimdilik cihazla ilgili aklıma gelenler böyle, daha sonra aklıma gelen birşeyler olursa söylerim onları da.

Özetle cihaz şu zamanlarda bol paranız varsa alınacak bir cihaz değil. Ancak fiyatı uygunsa mikrofonun kayıt sorununu önemsemiyorsanız işinize yarayabilir. Şayet benim işime oldukça yarıyor, ben de 250 liraya ikinci el almıştım. 😀 Bir de 64 MB belleğin pek yeterli olmadığını da tekrar hatırlatıp en az 128 MB RAM diyeyim. 🙂 Yok bulamıyorsanız veya bulduklarınız pahalı geliyorsa da ben memnunum derim. 🙂